اندازه گیری با میکرومتر
میکرومتر وسیلهای است که برای اندازه گیری کمیت طول بکار میرود و دقت میکرومتر آنالوگ یکصدم میلیمتر است. میکرومتر از دو قسمت اصلی تشکیل شده است:
1-قسمت ثابت شامل :فک ثابت(Anvil face)- کمانه(frame)-خط کش مدرج(sleeve) و ضامن نگهدارنده (lock nut).
2- قسمت متحرک شامل :فک متحرک(spindle)-غلاف یا پوسته (thimble) و پیچ جغجغه(rachet)
روش اندازه گیری :
جسم را بین دو فک قرار داده و با پیچاندن غلاف فکها را به قطعه کار نزدیک میکنیم (نه مماس).با پیچاندن جغجغه فکها را بر قطعه کار مماس میکنیم.وقتی صدای پیچ جغجغه را شنیدیم حدود نیم دور میچرخانیم و از چرخاندن زیاد پیچ جغجغه خودداری میکنیم تا صدمهای به میکرومتر نرسد.پیچ جغجغه به ما کمک میکند تا فشار وارد بر میکرومتر و قطعه کار به اندازه مناسبی برسد.سپس ضامن نگهدارنده را سفت کرده و میکرومتر را در آورده و میخوانیم.
برای کسب اطلاعات بیشتر به قسمت مقالات سایت رفته و متن کامل را در آنجا مطالعه کنید.
روش خواندن میکرومتر :
1- قسمت صحیح : قسمت صحیح را از روی درجات عدد دار خط کش میخوانیم.
2- قسمت اعشاری : قسمت اعشاری را از روی غلاف میخوانیم و دو حالت زیر متصور است :
الف-اگر غلاف فرضاً عدد 23 را نشان دهد و آخرین درجه عدد دار خط کش به غلاف نزدیک باشد ، اعشاری 0.23 حواهد بود.
ب- اگر غلاف فرضاً عدد 23 را نشان دهد و آخرین درجه بدون عدد خط کش به غلاف نزدیک باشد ، اعشاری 0.73 حواهد بود.یعنی عدد غلاف را با 0.50 جمع میکنیم .چرا؟
حواب : در روی خط کش دو نوع درجه بندی موجود است که یکی از آنها عدد دار و دیگری بدون عدد است که صفر اولی با دومی 0.50 اختلاف دارد.
میکرومتر، یا ریزسنج، ابزاری برای اندازه گیری طول با دقت زیاد است.
میکرومتر برای اندازه گیری قطعاتی که بایستی دقیق تراشیده شوند به کار گرفته میشود. دقت میکرومتر به مراتب بیشتر از دقت کولیسها میباشد. میکرومترها از نظر سیستم اندازه گیری مانند کولیس دو نوع میباشند که آنها را میکرومترهای اینچی و میکرومترهای میلیمتری مینامند. میکرومتر از بخشهای مختلفی تشکیل شدهاست، که عبارتند از: فک ثابت، فک متحرک، استوانه مدرج و یا همان خط کش میکرومتر، پوسته مدرج یا ورنیه میکرومتر، و کمانی که برای گرفتن میکرومتر از آن استفاده میشود. در قسمت انتهایی میکرومتر یک جغجغه است و اهرمی که در موقع اندازهگیری، قفل میشود.
• روش کار با میکرومتر: همانطور که گفته شد، مقیاس اندازهگیری در میکرومتر میتواند اینچ یا میلیمتر باشد. اندازهٔ طول خطکش میکرومتر به صورت ۲۵ میلیمتر، ۲۵ میلیمتر میباشد. این بدان معنی است که این نوع میکرومتر از مقدار صفر تا ۲۵ میلیمتر را اندازه میگیرد. نوع دیگر از ۲۵ تا ۵۰ میلیمتر را اندازه میگیرد. به همین ترتیب سایر اندازهها با میکرومتر مناسب آن محدوده اندازهگیری می شوند.
• خواندن میکرومتر: اگر به خطکش میکرومتر توجه شود، دیده میشود که دارای یک خط افقی است. یکسری تقسیم بندی بالای خط افق است و یکسری زیر خط افق است. تقسیم بندی که بالای خط افق است فاصله بین آنها یک میلیمتر است، و تقسیم بندی که زیر خط افق است فاصله بین آنها نیم میلیمتر میباشد. استوانه مدرج وجود دارد که روی خط کش اصلی ما حرکت میکند، معمولاً میکرومترها با دقت ۰/۰۱ میلیمتری ساخته میشوند. اگر دقت کنیم، میبینیم که روی ورنیه از صفر تا ۵۰ قسمت مساوی تقسیم بندی شدهاست.
حال فرض میکنیم قطعهای را اندازه گیری کردیم و میخواهیم اندازه آن را بخوانیم، برای خواندن میکرومتر بدین صورت عمل میکنیم که به آخرین خط، خط کش که از زیر ورنیه مشخص است، دقت میکنیم. این اندازه اندازه اصلی ما است. برای بدست آوردن مقدار خورده آن، توجه میکنیم که کدام خط ورنیه رو به روی خط، خط کش به صورت کامل قرار گرفتهاست.
• در حین استفاده از میکرومتر به نکاتی میبایست توجه کرد:
در زمان خواندن میکرومتر میبایست درست مقابل چشمان قرار بدهیم.
در زمانیکه ما قطعهای را در بین دو فک متحرک و ثابت قرار میدهیم، و اندازه میگیریم بوسیله دست استوانه مدرج را میچرخانیم تا با قطعه کار، تماس پیدا بکند، و وقتی تماس پیدا کرد، بقیه کار را با جغجغه انجام میدهیم.